Ciarán Ó Pronntaigh
Tá Gaza agus pobal na Palaistíne ar thairseach olltubaiste na laethanta seo. Is annamh a dhéanann Iosrael bagairt cogaidh nach gcomhlíonann sé. Tá na fórsaí á mbailiú ar imeall Gaza agus is cosúil go mbeidh ionsaí fíochmhar ann ‘a leagfaidh’ an stráice, más fíor don Aire Cosanta, Joav Gallant. “Mharaigh Hamas muidne, maróimidne iad” an tsluaghairm atá aige. Ach i gcás Gaza, is é an 2.3 milliún duine atá ina gcónaí sa phríosún is mó ar domhan a íocfas an praghas. Dar leis gur mar gheall ar an ionsaí a rinne Hamas ar dheisceart Iosrael atá na pleananna seo á ndéanamh.
Ach ní hé seo an dearcadh atá ag na Palaistínigh. Scaoileann arm Iosrael diúracáin go minic le targaidí i Stráice Gaza agus maraítear sibhialtaigh ar bhonn rialta. Tá córas apartheid curtha ar bun ag an stát a chealaíonn cearta daonna na bPalaistíneach i nGaza agus sna Críocha Gafa. Is féidir iad a ghabhadh gan chúis, iad a mharú go randamach, a gcuid tithe a sciobadh uathu agus a leagan os a gcomhair.
Is oiriúnach go bhfuil ‘leithscéal’ ag na hIosraelaigh ach bímis ionraic anseo, bhí an próiseas seo ag dul ar aghaidh cibé. An difear atá ann anois go bhfuil an oibríocht atá beartaithe ag Iosrael ag leibhéal i bhfad níos airde ná riamh. Ach is é an cheist a chuirfidh daoine ar fud an domhain, cad chuige a gcaithfidh an pobal uilig íoc as ionsaí Hamas? Agus mé á scríobh seo Dé Domhnaigh, maraíodh tuilleadh agus 700 páiste sna haer-ruathair. Ní bheidh insint béil ar an uafás a bheas ann nuair a thosófar ar an ionsaí talún. Cad chuige a bhfuil luach níos lú ar bheatha na bPalaistíneach sa chothromóid seo?
Dar leis an stát Giúdach, níl an stádas céanna ag daoine nach Giúdaigh iad. Is fadhb iad na Palaistínigh nó, go bunúsach, ba mhaith leis an stát a gcuid talaimh a thabhairt do lonnaitheoirí Giúdacha. Níor chuir Joav Gallant fiacail ann agus é ag fógairt nach mbeadh uisce, bia ná leictreachas ar fáil i nGaza mar go raibh sé ag déileáil le ‘hainmhithe daonna’. Is olc an mhaise don phobal a d’fhulaing an oiread sin san Uileloscadh an cineál sin teanga a úsáid. Tá fearg ar Iosraelaigh chomh maith, i ndiaidh ionsaí Hamas, ach is cinnte go bhfuil rud éigin eile á thiomáint seo.
Tá eagla ollmhór ar na Palaistínigh faoi láthair go bhfuil an dara Nakba, ar aon dul leis an díbirt a tharla le bunú stát Iosrael, ar na gaobhair. Thaispeáin an Príomh-aire, Benjamin Netanyahu, léarscáil den ‘Oll-Iosrael’ agus é ag caint ag na Náisiúin Aontaithe ar na mallaibh. Ní raibh áiteanna amhail Gaza ná an Bruach Thiar ar an léarscáil seo ar chor ar bith – ní raibh ann ach Iosrael, an méid is mó de ‘Iosrael’ stairiúil, mar a mhaífeadh na Síónaigh. Bratach dhearg a bhí ann do na Palaistínigh.
Taobh amuigh den bhrúidiúlacht a bhain leis an ordú 1.1 milliún duine a bhogadh ó dheas de líne i Stráice Gaza, mar aon leis an sárú ar an dlí idirnáisiúnta, feiceann na Palaistínigh gur iarracht é seo iad a dhíbirt as an chuid seo dá dtír dhúchais. Céim eile i dtreo Oll-Iosrael. Tá caint ann chomh maith go n-íocfar an Éigipt as campa pubaill a bhunú i Síonáí do na díbeartaigh. Samhlaigh an imeagla atá ar phobal Gaza anois.
Cuirfidh sé seo olc ar dhaoine a mhaíonn go n-oibríonn an dlí idirnáisiúnta go fóill ach níl gar ar bith ann. Bhí leid againn faoin seasamh a bheadh ag na Stáit Aontaithe nuair a gheall an Rúnaí Stáit, Antony Blinken, tacaíocht dhaingean gan stad do Iosrael agus é ‘á chosaint féin’.
Is é an fhírinne lom go bhfuil Iosrael ina chomhghuaillí ag an iarthar sa réigiún agus tá carte blanche aige a rogha rud a dhéanamh, is cuma cá mhéad uair a sháraíonn sé an dlí idirnáisiúnta. Ná bí ag smaoineamh go bhfuil an long eitleán atá amach ó chósta an Mheánoirthir ann le cuidiú a thabhairt do Phalaistínigh atá gortaithe, nó go mbeidh an dara ceann atá ag teacht le huisce a chur ar fáil do mhuintir Gaza. Tá siad ann lena rá leis an Iaráin, nó cumhacht ar bith eile, go bhfuil de chead ag Iosrael a chuid pleananna a chur i gcrích, beag beann ar an dlí ná cibé milliún duine atá amuigh ar na sráideanna ag léirsiú ina n-éadan.
Sin mar a fheidhmíonn an Domhan na laethanta seo.